Niet iedereen wil ontsnappen. Maar jij misschien wel

Photo by Kristina V on Unsplash

Waarom doen we dit?

Waarom verkopen we minstens 8 uur van onze kostbare tijd aan een baas, in ruil voor wat geld en 20 vakantiedagen op een jaar? 

Want zo hoort het. Toch?

We zijn zo gewend aan dit ritme, dat we vergeten te vragen: Klopt dit eigenlijk wel? Voelt dit logisch? Alsof we met z’n allen in een trein zitten waarvan niemand weet wie het spoor heeft gelegd of waar we überhaupt naartoe rijden. We doen het omdat het "altijd zo ging". 

Maar stel dat je vandaag helemaal opnieuw mocht beginnen. Zou je dan kiezen voor dit ritme? Voor diezelfde baan? Voor diezelfde wekker elke ochtend? Misschien doe jij waar je al van droomde als kind. Maar hoeveel mensen hebben van hun hobby hun beroep kunnen maken? Ik weet op mijn 46e nog steeds niet wat ik wil worden als ik groot ben. 

De beste jaren van ons leven brengen we al ploeterend door in een systeem gemaakt voor controle, niet voor mensen. Stel je voor dat je vandaag een werkritme mocht ontwerpen. Zou je dan uitkomen op vergaderingen van 8 tot 17 uur? Op een leven dat wringt met je energie, je gezin en je diepste verlangens? Waarschijnlijk niet. Je zou iets bouwen dat ademt. Dat ruimte laat voor een middagdutje als je moe bent, voor een vroege wandeling als je hoofd vol zit, voor wekenlang reizen als je ziel snakt naar nieuwe horizonten.

Het comfortabele ongemak van een vaste baan

Laten we eerlijk zijn: een vaste baan geeft houvast. Geld op je rekening. Een leaseauto. Vakantiegeld en misschien een dertiende maand. Dat is fijn, zeker met een hypotheek of kinderen die schoenen nodig hebben, die ze over twee maanden alweer ontgroeid zijn.

Maar de prijs is hoog. Je ruilt je vrijheid in voor voorspelbaarheid. Je dagen worden ingevuld door anderen. Je probeert je dromen in te passen tussen functieprofielen en KPI’s. En dan, op een dinsdagmiddag, tijdens een vergadering, die net zo goed een e-mail had kunnen zijn, voel je het: dat stille knagen. Is dit het nou?

Dat stemmetje fluistert: "Ik wil iets anders..." Maar je wuift het weg. Tot het niet meer weggaat. Tot het ’s nachts met je meedraait in bed. Tot het verlangen naar iets echts harder wordt dan de angst voor wat er zou kunnen gebeuren als je stopt met rennen in dat rad.

Photo by Hennie Stander on Unsplash

Jij houdt zelf de deur dicht

Het meest fascinerende? Er is geen bewaker. Geen slot. Geen ijzeren tralies. Alleen deze gedachten: "Ik kan niet weg,  ik heb zekerheid nodig." "Wat moet ik anders doen?" "Mijn hypotheek..." "Ik ben hier al tien jaar, het is te laat om opnieuw te beginnen?"

Ik snap het. Echt. Die gedachten komen uit een goede plek: verantwoordelijkheid, zorg voor anderen, angst om te falen. Maar kijk eens goed naar die "zekerheid".  Hoe zeker is die eigenlijk? Ik werkte zelf in een bedrijf waar je binnen de kortste keren op straat gezet kon worden. Letterlijk tientallen heb ik zien komen en gaan. Iedereen is vervangbaar… jij ook. 

Bedrijven reorganiseren. Banen verdwijnen. Hele sectoren kantelen. De enige echte zekerheid die je hebt? Is dat je na deze werkdag weer 8 uur dichterbij de dood bent gekomen. 

 Zekerheid, dat ben jij. Je eigen kunnen. Je vindingrijkheid. Dat wat niemand je af kan nemen.

Waarom niemand het systeem verandert (behalve jij)

Organisaties houden van mensen die "gewoon doen". Die niet te veel vragen stellen. Die zich aanpassen. Daarom krijg je soms een cursus timemanagement, een nieuwe koffiemachine of een teamuitje naar een escape room. Maar zelden de echte vraag: "Past dit werk nog wel bij je? Bij je leven? Bij wat je nodig hebt om te bloeien?"

Verandering begint niet bovenin. Het begint bij jou. Wanneer je "nee" zegt tegen die extra taak die je energie leegzuigt. Wanneer je een gesprek aanvraagt over flexibele uren. Wanneer je besluit te vertrekken. Wanneer je een klein zaadje plant van iets nieuws.

Photo by Alex Azabache on Unsplash

Wat dan wel? 

Laten we helder zijn: dit is geen pleidooi om je baan op te zeggen en digital nomad te worden op een tropisch eiland. Vrijheid ziet er voor iedereen anders uit. Voor jou betekent het misschien:

• Eén dag minder werken om ruimte te maken voor je eigen project, dat schilderatelier, die vlieglessen, de podcast of dat youtubekanaal waar je al jaren over droomt.
• Een sabbatical of ouderschapsverlof nemen. Niet om de wereld te redden, maar om eindelijk adem te halen en te voelen wat er eigenlijk in je leeft of om tijd door te brengen met je gezin.
• "Nee" leren zeggen tegen wat je leegzuigt. Ja, dat kost moed. Maar het geeft je ruimte voor het "ja" dat je ogen doet oplichten.
• Stap voor stap je eigen zaak opbouwen naast je baan. Geen grote sprong, maar een trappetje dat je zelf timmert.

Het draait niet om wat je kiest, maar dat je kiest. Om het besef dat jij zelf aan het stuur mag staan van je eigen leven. Dat je je verlangens serieus neemt. Je vermoeidheid. Je grenzen. Je dromen die niet weggaan, hoe hard je ze ook wegduwt.